schild
Digitaal museum Poperinge na 1600


xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Jaar 1600
verschillende activiteiten.


Jaar1600
de raad van sint Omaars
 
De registers van de raad' of het conseil' beginnen met een opsomming van de charters en oorkonden die aanwezig waren in het scriptorium en/of bibliotheek van de abdij van Sint-Omaars.
Blijkbaar kreeg iedere locatie deel uitmakend van het bezit van de abdij een aparte bibliotheek', zo ook Poperinge.
De charters' die met Poperinge te maken hadden, maken een lange lijst.

Jaar1600

Pannekoucke versus Meerseman

Een uitgebreid proces tussen de weduwe van Michel Pannekoucke met haar zoon Marin en Meerseman.


Jaar1601

Een prachtig jaar met onder andere een questie rond al dan niet schoon geplukte hop; maar ook de ordonnantie rond de akkerschade en dat met op de achtergrond het beleg van Oostende.

Jaar1602



Een jaar van alles en nog wat. Heeft Boudewyn Deceuninck zijn jonckwijf  afgeslagen?


Jaar 1602


PlanciusBlondeau

Petrus Platevoet of Plancius in het Latijn - de man van  Dranouter die wereldkaarten tekende, maar ook beweerde dat er gras groeide op de Noordpool.
Kortom een genie uit de Westhoek.


Jaar 1603

Voor dit jaar hebben we misschien we een magere oogst van documenten, maar er zit er een heel mooie tusssen; de requeste van de draperie!



Jaar 1604

Ook voor dit jaar zijn de documenten beperkt, maar er zit een prachtig processtuk in - het weefambacht tegen Jan Roens.

Jaar 1604

Hettractaatvandepest

1604 is ook het jaar dat de pest weer opdook en dan is een degelijk 'tractaat van de pest' heel leerrijk!


Jaar 1605

Een heel rijk jaar qua documenten: over een sacramentse toveraar, de keure van de wijn - het Coddenaarstraatje, een brouwerij, de Roden Hert en de Bonten Hert en den Inghel, over de stadsschool, injurien enz....


Jaar 1606

In  1606 diende men onder andere het octrooi van de accijnzen te vernieuwen en op de 14de oktober kwam er ook een verbod voor de uitvoer van de hop naar de
Rebelse Provincien, en ja, ook voor het Westkwartier.


Jaar 1607

Een normaal jaar? Toch een jaar waarin de Gasthuiskapel weer wordt opgebouwd en de wapenstilstand wordt uitgeroepen.
Een jaar van hoop op betere tijden, maar ook met de diefte van de biebuuken en vleeselijke converstatie.

Jaar 1607


Makeblyde


Het leven van Ludovicus Makeblyde, één van de christelijke zonen van Poperinge en de meest gelezen schrijver in Vlaanderen;
hij schreef immers de catechismus!


Jaar 1607

Stadsrekening

Eigenlijk geen echte stadsrekening, maar wel een rekening waarin alle gegoede Poperingenaars aan bod komen!


Jaar 1608

Een jaar van rustig leven?



Jaar 1608

dehelleketel motte - film

Op zoek naar de Biermanswal in de Helleketelbossen.


Jaar 1609

Een jaar waarin de Hortulus Sanitaris gepubliceerd
werd waarin er een prachtige tekening van de hop
voorkomt. En het is deze hop die het herstel
van Poperinghe volledig zal maken!


Jaar 1609

De appelenten

Een apart proces rond een dief van appelenten,
waarin de overdracht op 't Reepje een aparte rol in
speelt.

Jaar 1609

stadsrekening 1609-1610

De rekening van het jaar 1609 - 1610 is nog altijd
mager, maar er is goede hoop dat de tijden zullen
beteren.


Jaar 1610


Een jaar waarin er onder andere sprake is van het
Leermakerstraatje en/of Vlienderstraatje en ook van
nieuwe paters de Brigittijnen.


Jaar 1610

den sack der consten


Een handzaam boekje met van alle soorten truukjes
die nu nog van nut kunnen zijn!


Jaar 1610

Een tonne bier

Het uitgebreide proces tegen brouwer Babelare over één illegale tonne bier - ze is hem zuur bekomen !

Jaar 1610

ververie

De stad neemt een uitzonderlijk initiatief ! Ze bouwen in het Rekhof een lakenververie - of ten minste toch een saaiververie - want laken wordt er te Poperinghe al lang niet meer gemaakt of verkocht.

 
Jaar 1611

Een ongelooflijk druk jaar - met heel wat interessante documenten - waarbij we onder andere het Hemelrijk ontdekken !

Jaar 1611

De Kippen orde

Alles wat je volgens Charles Estienne - vertaalt in het Vlaams als Karel Steven - dient te weten om kippen te kweken !


Jaar 1611

De schapen

Alles wat je volgens dezelfde Charles Estienne diende te weten om schapen te kweken !

Jaar 1611 - De duiven

Nog een artikel uit 'De Veldbouw' - en nu over de
duiven - wat mag en niet mag bij het kweken van deze
edele dieren.



Jaar 1611

De hop Charles Estienne

En ja, onze Franse Charles Esteinne schrijft ook
over de hop - het lijkt ons wel erg incorrect en
moet door elke Poperingenaar met de nodige
kritische zin gelezen worden.

Jaar 1612

Het jaarboek van dit jaar 1612 is wel heel
uitgebreid, maar er gebeurde dan ook van alles in
onze stad; onder andere de heroprichting van
de Sint Jorisgilde. Een boeiend jaar.


Jaar 1612 - kaas

Hoe maak je boter en kaas volgens Charles Estienne

Jaar 1612 - proces

Een speciaal proces uit onze onuitputtelijk
gerechtsarchief: Over een dokter, toveraar en een
paar heksen !


Jaar 1612 - stadsrekening

Een goede stadsrekening waarin een herstel te zien is van de stad - was het jaar 1612 een jaar van de hoop?

Jaar 1613

Te veel om op te noemen - deze transcripties laten een drukke en ijverige stad zien. Onder andere Vestjens wordt terug verpacht - zal de vaart dan toch nog in zijn geheel hersteld worden?



Jaar 1613 -  stadsrekening

Deze rekening gelijkt sterk op de voorgaande en toont een ijverige stad.

Jaar 1614

68 pagina's transcripties uit dit jaar!

Met onder andere de verkoop van het Haentje, maar ook over bier en hop, over de tienden, en tientallen andere zaken.


Jaar 1614 - stadsrekening1614-1615

De derde opeen volgende stadsrekening,
deze van 1614
1615 toont eenzelfde beeld als de twee voorgaande.

Jaar 1614 - De Moeren

Een compilatie uit 'Het Westland van Lodewyk Allaeys en uit het
memorieboek van Gratianus Vervot over het -  droogleggen van de Moeren;
wat ook voor Poperinghe belangrijk was, aangezien onze vis vooral uit
Duinkerke kwam.


Jaar 1615

De zaak van Maillaert vandermeulen
Eén van de belhamels en avonturiers van Poperinghe was Mailaert Vandermeulen.
Het begon in de Hooghe Leene, een herberg en restaurant dat nog altijd bestaat en van het één kwam het ander.

Jaar 1615

Een druk jaar te Poperinghe - onder andere met de 'her'-oprichting van Sint Sicx -  het klooster te West-Vleteren dat altijd wel een rol te Poperinghe zal spelen. Poperinghe komt weer tot leven !



Jaar 1615

stadsrekening 1615 - 1616

Ook de stadrekening getuigt van een heropleven van de stad. We zijn nu 33 jaar na de grote ruïne van de stad.


Jaar 1616



Nog een druk  jaar voor de stad met onder andere een zaak rond het Coornhuis - dat stond waar nu al jaren café De la Paix staat.


Jaar 1617


Het horlogie - de tiendenpacht - de koop van een ruun - over bier - leningen en huuzen - een blaerde merrie en een vilcke - over een brouwerij en een wagenmaker - enz...

Jaar 1618




Over van alles en nog wat en ook over een grauzame wansterre of kom eet !



Jaar 1618 - Vaslchenprofeet




Een boek van de rabiate prediker Petrus Plancius of Platevoet - van Loker - Waerachtich verhael van eenen valschen profeet !

Jaar 1619







Het  jaarboek van het jaar 1619 met illustraties uit het boek 'Van de Minne'


Jaar 1619 - stadsrekening





De stadsrekening opgemaakt voor Jacques Baert.


Jaar 1620


We beginnen met de keisnijding van Jeroen Brouwers - dit jaar worden eindelijk de Moeren ook drooggelegd, wat ook voor Poperinghe interessant zal zijn ! En we krijgen één en ander te horen over Jerusalem - tenminste het Jerusalem in Poperinghe!


Jaar 1621

Weer een jaar met van alles en nog wat. Er wordt gebold in de herberg 't Kelderken en dit jaar is er zelfs een zoenbrief.

Jaar 1621

Costumen

Dit jaar probeert men de verschillende wetgevingen of costumen van de verschillende steden op elkaar te gaan afstemmen.
Ook de keuren van Poperinghe worden hierbij ernstig bestudeerd en geredactioneerd.  De oude wet van Poperinghe vinden we hier terug.


Jaar 1622

Naast de voorgaande keuren, vinden we dit jaar ook de keure 'nopende de warrandise van bier, brood, visch en harinck' terug.
Er worden verschillende huizen op de Oude Markt verkocht.

Jaar 1623

Hier krijgen we iets te horen over een brandewijnbrouwerij te Poperinghe en onder andere ook iets over de Visscheriemolen, die juist op
het grondgebied van Reninghelst gelegen was.
En Nicolais Tlam gaat een kalkoven bouwen!


Jaar 1623


Bier imposten

Voor diegenen die de belastingen op de bieren van Vlaanderen willen natrekken - zit hier de wetgeving van 't jaar 1623

Jaar 1623

De wandelende jood

In het jaar 1623 kwam de wandelende jood ook wandelen door Ieper - als je goed oplet zie je hem ook nu nog soms wandelen door Poperinghe.



Jaar 1623

De kalkoven

Een belangrijke nieuwigheid in dit jaar 1623 - en dus wel een eigen hoofdstukje waard - de kalkoven die schuin tegenover  de
latere Kalkzak kwam te staan.

Jaar 1624





Een jaar waarin ook de zusters Penitenten een rol speelden - en er is sprake van een oliemolen en van een herbergier zonder bier!


Jaar 1624

Stadsrekening 1624-1625

Een gewone rekening voor de stad.

Jaar 1625

Terug een jaar over van alles en nog wat, maar eigenlijk wel verschillende stukken over 'cleen' en 'groot' bier en bruiloften en dus ook brouwers.


Jaar 1625

Den helemschen handel

Het boek van Ludovicus Makeblyde - Den hemelschen handel der devote zielen - vol geestelijke meditatien - getijden - lofsanghen ende ghebeden.

Jaar 1626

Het jaar 1626 met onder andere de oprichting van de Weekenmolen op de weg naar Belle - maar ook een nieuwe keure voor de volders van Poperinghe en
de stichting van twee jaargetijden.


Jaar 1627

Een jaar dat begint met een speciaal proces - over het overspel van de goudsmid van Ieper die naar Poperinghe  komt rijen en vrijen! 
Maar ook weer verschillende verkopen van gronden en erven en een straf gevecht in de herberg de 'Achtergale'.

Jaar 1627 proces Hosdey

Een proces uit het rijke stadsarchief van Poperinghe en dit artikel werd zorgvuldig samengesteld door Jacques Destailleur.
Een erfeniskwestie met een lang staart.


Jaar 1628

Een druk jaar dat jaar 1628. De Paters Recollecten willen zich komen vestigen te Poperinghe en 't zal hun ook nog lukken ook.
We krijgen wat zicht op de Werfstraat - de koestraat - maar waar kan dat Raapstraatje gelegen hebben?


Jaar 1629

Zo te zien wordt er dit jaar geregeld vlezelijk geconverseerd en dit zonder toelating van de overheid!
Er komt een brouwerij op  't Hoge Zwynland ! Tenminste Decneuvele  - de nieuwe pachter van de herberg en het wethuis  - is dat van plan - daar  komt
zeker heibel van !

Jaar 1629

de ordonnantie op de bieren
We nemen de ordonnantie op de bieren van dit jaar eens volledig over - ook al omdat hierin de 'quartieren' in bepaald worden. en zo zien we waar Poperinghe in lag.



't Jaar 1630

Een druk jaar voor Poperinghe met een nieuwe proost maar ook met andere nieuwigheden zoals de Recollecten die in de stad een klooster willen gaan bouwen.
Maar ook de vele 'gewone' dingen - problemen voor de brouwers en de molenaars - en we krijgen een landelijke hopordonnantie !



't Jaar 1630

Pieter Keus

De schorsemolenaar Pieter Keus was gene gemakkelijke mens. Op zijn eilandje was hij heer en meester of dat dacht hij toch - en daar kwam natuurlijk heibel van !

't Jaar 1630



Stadsrekening 1629 - 1630

Een gewone stadsrekening voor een stad in vredestijd.


't Jaar 1631

Met onder andere iets over de bierpacht of de bieraccijnzen voor de herbouw van de kerken - en dit zovele jaren na de ruïnering van de stad in 1582.
en iets over de ververie en over de brouwerie in de Ieperstraat.

Jaar 1631
aanemening van de vaart

In het jaar 1631 is de vaart terug opgebouwd en gaat met over tot een nieuw beheersysteem.
De Poperinghe Vaart wordt uitgegeven
aan Pieter Fobert en Andries Masselis, die als aannemers er voor moeten zorgen dat de vaart zowel in de winter als in de zomer navigabel zal blijven.


Jaar 1631

de boeten

Waarvoor kon men beboet worden in het jaar 1631? Een integraal uittreksel uit de register van de boeten.

Jaar 1631

Ordonnantie

De ordonnantie over de belastingen die aan Zijne majesteit toegekend zijn geworden.
Wat was het part en deel van Poperinghe?


Jaar 1631

Het tractaat van de jacht

In het jaar 1631 werd ook de algemene regeling rond de jacht op punt gezet.
Dit is belangrijke achtergrondinformatie voor Poperinghe.


Stadsrekening 1631 - 1630 - 1631
Een jaar van pais en vrede - zonder al te veel ommestellingen voor de ingezetenen van Poperinghe.




Jaar1632

Een jaar waar er niet te veel in gebeurde - maar waar we wel heel wat gegevens vonden over het bier en de herbergen in Poperinghe.

1632 Salomons oordeel

Stadsrekening 1632 - 1633
Weeral een vredig jaar - maar toch met een paar rimpelingen. De markies d'Aytona - de grote militaire gouverneur van Vlaanderen  komt door Poperinghe en
hem wordt de weg naar Oost-Cappel getoond. Hoe vlugger die militairen weer vertrokken waren - hoe beter!




De werken aan de  Poperinghe Vaart

 Een overzicht van de werken aan de Poperinghe vaart 1597 - 1625 - de vaart die niet alleen zorgde voor een permanente watervoorziening voor de stad -
maar ook dat de marktkoggen de stad bereikten !


Voor het jaar 1633



Nu eens een gewoon - tamelijk vredig jaar voor onze stad. Voor Jan Cornille echter niet - hij wordt verbannen uit onze streek en ook de watermolenaar Salomé krijgt problemen met de baljuw - aangezien hij onder het peil van de speye gemalen heeft.


Jaar 1633

de vaart


Geregeld geeft het lage peil van de vaart problemen en dus zoekt het stadsbestuur een oplossing om de vaart zowel in de winter als in de zomer 'navigabel' te maken.
Jaar 1634

Ook al een goed jaar voor Poperinghe - met heel wat heisa rond het leveren van bier.
Daniël van Santvoorde is waard in de beruchte herberg 'De Treurniet' en hij krijgt een uitgebreid proces aan zijn broek.


Jaar 1634-1635
stadrekening
Joos Cheys de jonghe is dit jaar thresorier van de stad Poperinghe.
In zijn rekening vinden we onder andere dat hij de Westouterse landmeter Vedastus De Plouich  12 pond parisis uitbetaalde om een tekening van de stad te maken. Een tekening die nog altijd te vinden is !

Jaar 1634

Watermolen

Pieter Salomé - de watermolenaar van die tijd  - krijgt het aan de stok met de baljuw. Hij maalt teveel water zodat het waterpeil van de Poperinghe vaart te laag komt te staan.


Jaar 1635

Het ziet er een normaal jaar uit - maar de 'pest' ligt op de loer - en we krijgen de eerste vermeldingen in de overlijdensakten van deze contagieuze ziekte die in de stad woedt. De oorlog wordt in de streek weer aangewakkerd - en dus halen de Ieperse dichter Claude de Clerck aan die zijn 'geuzengejank' dicht.

Jaar 1635

Stadsrekening

Maillaert vande Goesteene - één van de zonen van de illustere familie - grondleggers van Poperinghe na de ruïne van 1582 - is dit jaar de thresorier.
Hij doet zijn job goed en hij int meer dan dat hij uitgeeft.


Jaar 1636

Het wordt een moeilijker jaar voor de Poperinghenaars en de contagieuze ziekte tiert weliger dan het voorgaande jaar. In november komt er een
officiële regeling rond deze ziekte en deze wordt vervat in een reglement. En t'is in deze sfeer dat er op de kermis van 'De Strooien Henne' - een herberg die nog altijd bestaat op de weg naar Watou - een messengevecht plaats heeft.

Jaar 1636

De stadsrekening1636-1637

Uit de stadsrekening van het jaar 1636 - 1637 blijkt onder andere dat de nieuwe bisschop van Ieper - Jansenius - hier in Poperinghe zijn blyde incomst deed.
De man zou een speciale reputatie opbouwen.


Jaar 1637

Een jaar met de dreiging van 'de pest' - een jaar waarin weer van alles gebeurde - met gekijf en geruzie - Poperinghe op zijn best.

Jaar 1637

boeten

Ik heb hier eens alle boeten die dit jaar in de register van de boeten genoteerd waren, overgenomen. Waarvoor kon men in die tijd allemaal een boete krijgen?


Jaar 1637

de zaak van Chrystyne Leroy

Het uitgebreide dossier over Christyne Leroy.
Was ze nu al dan niet verkracht?
Had ze zelf ooit mannen verleid?


Jaar 1637

hoeve Quaghebeur

De hoeve Quaghebeur is één van de best bewaarde hoeves te Poperinghe  - en dit is het oudste stuk dat we gevonden hebben over deze hoeve- de aankoopt van de familie Quaghebeur van de hoeve en de gronden.


Jaar 1637

Jansenius Henri Vandenberghe

Henri heeft de leer van Jansenius - Ieperse bisschop en dus ook de bisschop van Poperinghe - uitgepluist en in wat bevattelijker woorden gegoten.
En dit met de nodige prnetjes zodat we ons in de 17de eeuw kunnen wanen - zoon beetje in de geest van ons DimPop. Henri, heel hartelijk bedankt hee !

Jaar 1637


Jaarrekening 1637-1638


Al bij al een 'gewone' rekening die Jan vande Goesteene filius dit werkjaar mag opstellen. Men vind weer geen pachter voor de bieren zodat alle 'weerden en weerdinnen' een prijs met 'de wet' moeten maken. We krijgen ook een speciale bezoeker te Popiirnghe - grave Jan van Nassauwe komt  hier logeren.

Jaar 1638

We beginnen dit jaar met een stuk over de herberghen van Erasmus - we moeten toch deze geleerde schrijver ook eens opnemen in onze jaarboeken. En voor de rest is het gezellig druk te Poperinghe. De vaart wordt weer navigabel en we vinden dit jaar ook een ordonnantie voor de pachters van de hoppe dat de in- en uitvoer van onze hop regelt.
Er zit echter dreiging in de lucht - de Fransen kunnen het immers niet laten om ons Vlaanderen aan te vallen.

Jaar 1638


Monstering

Gezien de dreiging van die Fransen dient ook het Poperings volksleger zich weer te ordenen. Alle strijdbare Poperinghenaars dienen zich te melden op de markt met hun wapens en aldaar in het gelid komen staan. Wie was er allemaal bij ?


Jaar 1639

Stadsrekening -

Een stadsrekening opgemaakt door de thresorier Jan vande Goesteene filius Maillaert.
De familie Vande Goesteene was één van de notabele Poperingse families, die heel wat schepenen, dis- en kerkmeesters leverde .
Al bij al een rustig jaar.

Jaar 1639

Zoals gezegd - al bij al een rustig jaar - En Philip vande Goesteene, de zoon van Maillaert vande Goesteene - en niet andersom - gaat voor priester - wat een hele regeling vroeg.


Jaar 1639

Proosdijrekening

Er is bij mijn weten slechts één proosdijrekening overgebleven en dit is deze van het jaar 1639. Ze komt eigenlijk uit het grote proces van de hofmannen van de hoeken van Poperinghe tegen de prelaet en de abdij van rond 1720.  Gezien het de enige rekening van dien aard is, is ze heel leerzaam qua welke rechten de abdij allemaal in Poperinghe had.


Jaar 1639

stadsrekening

Een stadsrekening opgemaakt door de Thresorier Robert Proventier - zowat de grondlegger van de befaamde Poperingse familie Proventier en die hun naam vereeuwigd zien in het Proventier rusthuis.


Jaar 1640

Een jaarboek van 75 bladzijden en heel verscheiden van inhoud; over molens - huizen - over een banissement - over een toveresse - en zelfs over het Hoge Zwynlande.

Jaar 1640

Gedichten van Claude de Clerck

Deze Ieperse rederijker heeft een prachtig literair monument achtergelaten - wat voor de gehele streek interessant blijft.
Misschien even moeilijk in de aanvang - maar echt de moeite om eens door te lezen - de tijdssfeer zit er in vervat !


Jaar 1640

Stadsrekening1640 - 1641

De tresorier van dit jaar was Robert Proventier en uit zijn notities blijkt dat men dit jaar on andere het slet van de overdracht van de Coppernolle gerepareerd heeft - en ook dat er zich op de Sint Bertinustoren niet alleen een horloge maar ook een 'compas' bevond want daarvan werd de 'lepel' vervangen - en ook het dak van de stadsschool werd gedekt.

Jaar1640 werken aan de vaart  

Met de oorlogen in deze streek  - vraagt de Poperinghe vaart geregeld onderhoud om zodoende de watervoorziening in de stad en de aanvoer voor de markt - te verzekeren. We plaatsten een deel van deze werken op een rijtje.



Jaar 1641

Het jaar 1641 werd een druk jaar. Rembrand schildert de zoon van een 'oud' Poperingenaar - de Poperingse proost Antoine Laurin, wordt bevorderd tot abt van de abdij van Sint Bertins te Sint Omaars en er gebeurt van alles in de stad.

Gezien de opgravingen in de Ieperstraat - maakten we een apart artikel over de 'mouterij' van Tlam.

Jaar 1641

Benedictinessen

De Benedictinessen van Faucqenberghe komen 'logeren' in Poperinghe - maar zullen hier uiteindelijk blijven en voor eeuwen lang meisjesonderwijs in onze stad verzorgen.
Hierbij het ontstaan van dit klooster.


Jaar 1641

Stadsrekening 

Een 'gebruikelijke' stadsrekening zonder veel nieuwigheden.

Jaar 1642
Ook al een gebruikelijk jaar - met zowat alle boeten die uitgedeeld werden en was er werkelijk een Rozekruizersaltaar in de Onze Lieve Vrouwkerk te Poperinghe?
Geïllustreerd met de zinnebeelden van Van der Veens.


Jaar 1643

Een prachtig jaar met van alles en nog wat - een inkijk in het dagelijks leven dat die tijd.







home