schild
Digitaal museum Poperinge na 1400


Jaar 1400  Huisbouwen - F*

In de middeleeuwen een huis bouwen was een groot werk voor allerhande ambachten !




Jaar 1400 –1409 *

Over de deken van Sint-Bertens en Jan zonder Vrees en zijn standaard en over de tempeliers op de markt van Poperinge ... een allegaartje.


Jaar1410-1413

Over Hommel in de Iepers keuren en het Gruuthuseliederenboek met een paar vuil liedjes. En een oliemolen te Poperinge!

Jaar 1413  – over de Penitenten

In  1413 zitten er opeens een zwerm Grauwe Zusters Penitenten in Poperinge.  Hun regel van de Heilige Franciscus is bikkelhard!


Jaar1415 – 1419

Wordt deze man een oor of een kei gesneden.
Het zijn rare tijden als de Poperingenaars hun ‘gewysde’ te Veurne moeten gaan halen. Dan heeft Ghybe de zotheid weer in het hoofd.

Jaar 1417

Ghybid – Wees gewaarschuwd! Zal Vlaanderen vergaan? Gaat ons land verloren?


Jaar 1420 - 1429

Poperinge krijgt een nieuwe heer – een nieuwe abt en een nieuwe regeling voor de hoptienden.

Jaar 1430-1435

De opstand van de Casselnaars – de boeren van de Westhoek?
Of waren het de kerels tegen Philips, ‘t was ook een schone!
De Poperingenaars kopen het Korenhuis aan.
Waarom kocht de abdij ter Duinen de Melckkamer aan,
en wat was de Cuilstoot?


Jaar 1430 - Conscience

Viel Poperinge onder het Kerlingaland van Conscience?
Waren de ‘ridders van Poperinge ‘kerels’?
Saks tot ter dood!

Jaar 1436-1439

De Engelsen zitten in de streek en verbranden Roesbrugghe -  en de hertog van Gouchester bezet Poperinghe.
Hij slaapt hier in de proostdij en die morgen roept hij zich op de markt te Poperinghe uit tot Graaf van Vlaanderen!


Jaar 1440

Filips de Goede
verkoopt van het Gervelgasthof – en de Raad van Vlaanderen blijft de beroepsinstantie voor de rechtbank van Poperinghe.

Jaar 1450

Willem Filastre wordt de nieuwe ‘abt’ van Sint Bertins en dus ook de nieuwe heer van Poperinghe – een man met veel allure!
Ook Philips, hertog van Bourgondië heeft het moeilijk met de Gentenaars en de Poperinghenaars zijn al die oorlogen beu.
Poperinghe verarmt – de lakenhandel vermindert – de armoede neemt toe.


Jaar 1450-1455

De Poperinghenaar De Ruple wordt een topman in de Bourgondische administratie.
Kristof Papin schetst hier zijn biografie.
Hij laat een kapel bouwen aan de Sint Bertinuskerk – een kapel die nog steeds bestaat.

Jaar 1456 *

In deze jaren zijn er nog perikelen rond het ‘juridisch hoofd’ van Poperinghe – maar dat zal de gewone Poperinghenaars worst wezen!
Zij hadden hun verenigingen en broederschappen en neen, dat waren niet alleen de schutterijen....


Jaar 1457

De Trinitariërs waren één van deze bijzondere broederschappen die in een tijd van oorlogen met de muzelmannen van een bijzonder nut waren
aangezien zij zich inzetten om de christene slaven te bevrijden. Het altaar van de Trinitariërs staat er nog altijd in de Onze Lieve Vrouwkerk!

Jaar 1460 *

Voor het eerst hebben we echt zicht op de molens die in Poperinghe staan. Poperinghe krijgt het recht op ‘issuwe’.
Wanneer iemand Poperinghe verlaat dient hij een ‘taks’ op zijn eigendom te betalen! De draperie floreert niet meer zoals vroeger.
Men verbiedt daarom de invoer van Engels laken en weefsels, maar dat houdt de crisis niet tegen. Daar boven op komt de pest met valse reeuwers!


Jaar 1470

Daar zijn de Fransen weer! En dat is zeker niet goed voor de streek en niet voor Poperinghe!

We krijgen een proces tussen Jan Baroen – de stadsontvanger - en De Ruple!  In 1478 verschijnt het klooster van de zusters Penitenten in beeld en Onze Lieve Vrouw van Sint Jan !

Jaar 1470 - F*

Protestlied


Een ‘protestlied’ dat de tijd overleefd heeft!


Jaren van 1480 tot 1489

De jaren 1480 lijken voor Vlaanderen nog wel redelijk mee te vallen. Men zingt er alleszins al vuile liedjes, zoals dit van het ‘Kromhout’.
In het kruidenboek van Peter Schoyffer zit er ook een afbeelding van de hop en Poperinge krijgt een officiële zegel van zaken!

Jaar 1490

De jaren 1490 beginnen met de pest – wat men in Ieper wel liederlijk kon beschrijven. In Poperinghe werd de taks op de wijn en het bier verhoogd en de problemen tussen Ieper en Poperinghe in verband met het laken werden weer heel actueel!
Te Brugge hadden de Poperingse pijnders problemen en raar maar waar – de eerste ruimtevaarder was een Poperinghenaar!


Jaar 1498-1499 *

 Het bijzondere verhaal van de eerste paardenmolen -
de Heeschemolen - 
in de stad.
Jaar 1507

Een heel oud huis van Vleteren staat nu in Bokrijk. We gingen een kijken nemen ... ga maar mee!




Jaar 1510

In een tijd van jodenvervolging en ‘ketterse’ ideeën krijgt Poperinge van de abdij van Sint Bertin een ‘hoptoezichter’ toebedeeld.
De lakenstrijd tussen Poperinghe en Ieper wordt op het scherp van de snede uitgevochten. Kan Nicolaes Geeraert het laken naar zich toetrekken?
En daarbij krijg je het oudste wezenregister uitgetypt.


Jaar 1515
 

De Penitenten komen zeker op de Iperdamcouter wonen. Vlaanderen herverdeelt de belastingen en Poperinghe moet daar toch wel een grote hap van betalen, en het Luthernisme begint zijn kop op te steken.

Jaar 1515


De keuren van de zaale van Ieper zijn ook belangrijk om de keuren van Poperinghe te kunnen begrijpen en geven ook een heel goed beeld van de gebruiken ophet platteland.


Jaar 1520 – 1529 *

Pieter D’Oudegherst, Poperingenaar, schrijft in zijn ‘Kronyke van Vlaenderen’ over Karel V. Het Lutheranisme steekt de kop op
met als gevolg dat er een boerenkrijg in Duitsland ontstaat. In 1530 krijgen we zicht op de rijkdom en de schulden van het gasthuis van Poperinghe. Even
later wordt er een nieuw contract gemaakt tussen de zusters van het gasthuis en het magistraat van de stad.
Antwerpen groeit als handelspool en Poperinghe kan een moordenaar verbannen.

Jaar 1520 - F*

Hoeve


De restauratie van de oudste hoeve van Poperinge/Watou


Jaar 1528

Lanceloot Blondeel, illustere Poperingenaar, schilder,  tekenaar, architect en ‘kaartonist’ en beschilderaar van het Lam Gods!

Jaar 1530-1532

Poperinge ‘mag’ geld lenen om Karel B te betalen.
De rederijkerskamers de ‘Kruisbroeders’ met hun bijen en de ‘Victorienen’ !
De gemene beurze en de armeschool.


Jaar 1532
 
Er komt een nieuwe abt als heer van Poperinge. Mogen er nu zes of zeven zusters in het Gasthuis?  De Anglicaanse kerk wordt opgericht en nu nog is de ‘register van de resoluties’ voor Poperinge bewaard in ons Poperings archief.

Jaar 1536
 
Na de Anabaptisten zijn er nu ook Calveren – de navolgers van de Calvinisten. Munster wordt ontzet en in Poperinge komen er nieuwe
regelingen voor Hopen herbergiers & bakkers & taverniers en de werkklok.


Jaar 1540
 
Karel V stelt zich tegen de Lutheranen en de Wederdopers. In Poperinge komt het heilig sacrament in de Magdalenecapelle want de neresoene heerst in de stad.
De oudste register van de renten die in het SAP bewaard wordt – start in dit jaar – en we lezen hieruit de eerste acten.

Jaar 1541
‘t Wulhuis krijgt een nieuwe regeling en in dit pestjaar komt de dis in moeilijkheden – schoolmeester Deroo wordt geschorst wegens ‘negligentie’ van zijn job - er zitten weer WOLVEN in de streek  - en de wet regelt de rechtsgang voor delictenmisdrijven  beter – Officieren mogen geen herberg houden en ook al niet brouwen -kortom ‘t was een druk jaar in Poperinge !


Jaar 1541- renten
 
De register van de renten voor het jaar 1541 !

Jaar 1541

De Poperingse ‘schipvaart’ in de 16de eeuw – alles wat er nog over is van gegevens van voor de grote Poperingse ruïne van 1582.


Jaar 1542
Het jaar 1542 was een druk jaar: de ruzie tussen de poorters en de buitenlui bleef aanhouden – De Oosterlingen  bestelden 600 smallijsten -geen mest op de Nieuwe Markt – er waren problemen met de yssuwe – er werden nieuwe hopwarrandeerders aangesteld – en de eerste milieuregel voor de blauwververs komt er! Druk... druk.... druk!

Jaar 1542

De oudste register van de renten van het stadsarchief Poperinge vind je hier letterlijk weergegeven.


Jaar 1543

Poperinge bruisende stad – en er moet van alles geregeld worden !

Jaar 1543

De register van de renten – een reeks contracten met onder andere de ontdekking van het ‘oude’ Neerhof en van het Hellestraatje!


Jaar 1544

Een oorlogsjaar voor Poperinge – ten minste de Poperingenaars gingen mee met het leger van de Engelsen en één en ander leidde tot de vrede van Crepy.
Toch bleef de ‘draperie’ alles behalve florissant.

Jaar 1544 - renten
 
Een jaar uitgetypte rentencontracten –berichten uit het verleden


Jaar 1544

Rond deze tijd had Poperinghe grote plannen – de vaart tot aan Abele!

Jaar 1545 - abt Gerard d’Americourt

Er komt een nieuwe heer van Poperinghe;
de nieuwe abt Gerard d’Americourt – een man van formaat !
En er komt een nieuwe school.
Dit jaar heeft Poperinghe weer problemen met Ieper over het Poperings laken – Poperinghe schakelt over naar de ‘zachte’ draperie.
De armoede in Poperinghe wordt tegen gegaan door een taks op het bier – Drinken voor het goede doel!




Jaar 1545 – renten

Een jaar rentencontracten – letterlijk uitgetypt

Jaar 1546

Dit jaar is een moeilijk jaar voor de Poperingenaars. Den disch heeft veel werk en men koopt speciaal graan aan om de armen te bevoorraden. De bakkers mogen ook geen ‘gesoden’ koeken meer bakken  en er dreigt hongersnood. De nieuwe draperie is zeker geen bron van veel rijkdom! Voor de barbiers wordt men strenger – deze mogen geen aders meer laten – en dus voor chirurgijn spelen! En bij dit alles krijgt men het nieuws dat Luther dood is! Maar het protestantisme is springlevend. ondanks de placcaten van onze keizer.


Jaar 1546 – Renten

Poperingenaars maken contracten op.
 

Jaar 1547
Een druk en moeilijk jaar met grote droogte die de oogst dan ook bedreigde. Keizer Karel V verslaat de protestantse legers te Muhlberg in Duitsland-maar dit zal later een Pirrusoverwinning blijken te zijn.
Te Poperinghe krijgt men een hele discussie over de stadsbelastingen. Het wordt zelfs zo erg dat men een nieuwe gaugeerder dient aan te stellen om te kijken of de bierkuipen en –tonnen wel juist van grootte zijn. Er komt van de overheid een nieuw plakkaat op de lediggangers en in de stad een nieuwe reglement op het gasthuis.


Jaar 1547

Renten - een viertal rentencontracten – met onder andere de Vuldersbilk. renten + prentje – daar mag bij:
afb
Jaar 1548


O ramp! De prijs van het bier moet stijgen! En wat er nog bijkomt – nu mogen ze ook al niet meer bollen op de ‘cauchie’.

Het Sint Bertinuskerkhof wordt verminderd zodat hier huizen zullen komen te staan en er wordt aan de vaart gewerkt.

afb
Jaar1548 - renten




34 pagina’s renten en er zijn er speciale bij!

Jaar 1549


De Sint Sebastiaensgilde schrijft een loterij uit. Het vulambacht wordt vrij verklaard en ‘t is vuil werk dat volderen!
De fielten en rabauwen worden geweerd omdat ze problemen scheppen voor de gasthuiszusters.
De problemen met de draperie blijven aanslepen!


Jaar 1549 - renten



55 pagina’s renten – de moeite waard!

home